Zarząd Koła SAPER ZŻWP im. gen. J. Jasińskiego i Klub Piechurów PERPEDES, zorganizowali jednodniową wycieczkę turystyczno-krajoznawczą do Górnego Śląska- Tarnowskich Gór. Dnia 14.10.2018r. członkinie i członkowie Koła Saper i Perpedesu oraz wdowy po naszych zmarłych Kolegach, wyruszyli o godz.. 7.00 spod CSWInż. i Chem. do Tarnowskich Gór. Wycieczkę jak zwykle, zaszczycili swoją obecnością członkowie Zarządu Koła Saper: Kolega Malej z żoną, Kolega Heilman z żoną, Kolega Janosz z żoną, Kolega Wiśniewski z żoną. Kierownik wycieczki Kolega Marczak bardzo gorąco powitał wszystkich uczestników niedzielnej wycieczki, zapoznał z jej organizacją oraz przekazał życzenia zadowolenia i dobrego samopoczucia oraz przeżycia wielu wrażeń. Z kolei nasz dobry i zapalony przewodnik Piotr Trojanowski, omówił szczegółowo program wycieczki i w bardzo dobrych nastrojach ( dopisała nam piękna i słoneczna pogoda ),opuściliśmy Wrocław. Przez kilka godzin, podziwialiśmy piękne krajobrazy Polski południowej i około 10.00 , dojechaliśmy do Tarnowskich Gór- zabytkowej Kopalni Srebra . Tam, po zakupieniu biletów wstępu i podzieleniu uczestników wycieczki na dwie grupy, rozpoczęliśmy zwiedzanie z etatowymi przewodnikami Zabytkowej Kopalni Srebra. Z.K.S to jedyna w Polsce podziemna trasa turystyczna umożliwiająca zwiedzanie podziemi w dawnej kopalni kruszców srebronośnych, założonej w triasowych dolomitach i wapieniach. Od 2004 roku część pomnika historii Tarnowskie Góry, to podziemia zabytkowej kopalni rud srebronośnych oraz sztolni „Czarnego Pstrąga”. Od lipca 2017r. jest wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako jeden z obiektów. Z.K.S. jest jedną z czterech Gwiazd Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, a od 2014r. Kopalnia dołączyła do Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego jako tak zwany Punkt Kotwiczny. Stanowi jeden z dwóch udostępnionych do zwiedzania w 1976r. fragmentów wyrobisk podziemnych Królewskiej Kopalni Fryderyk, która funkcjonowała od 1784 do 1911 lub 1912r. Jest częścią podziemnego labiryntu wyrobisk górniczych, chodników i sztolni odwadniających, którego długość wynosi ponad 150 km. Na głębokości 40m, powstał szlak turystyczny o dł. 1740m i kształcie trójkąta, łączący trzy szyby: „Anioł”, „ Żmija” i „ Szczęść Boże”. W czasie niezwykłej wędrówki, oglądaliśmy pochodzące z XVIII XIX w. przodki górnicze, dawne stanowiska pracy i narzędzia. Ze szlakiem sąsiadują trzy komory o wielkości od 500 do 2000mkw. Blisko 300 metrowy fragment trasy, pokonaliśmy łodziami. W 2012r. podziemna trasa turystyczna, została udźwiękowiona w autentyczne odgłosy pracy górników, efekty zawału kopalnianego, jadących wózków i robot strzałowych, co żeśmy usłyszeli. W budynku nadszybia kopalni, znajduje się multimedialna wystawa (otwarta 20. 04. 2012r.), na której prezentowane są treści związane z historią, geologią, technikami wydobycia i odwadniania tarnogórskich podziemi. Mogliśmy obejrzeć m.in. dawne narzędzia, płuczkę, lampy używane pod ziemią, kubły do wydobywania urobku, a także przenośną toaletę. Jednym z elementów wystawy jest maszyna parowa, pierwsza na Górnym Śląsku, zainstalowana na obecnych terenach miasta z 1788r. Na terenie kopalni znajduje się: sala konferencyjna, restauracja, sklepy z pamiątkami i minerałami. W podziemiach panuje specyficzny mikroklimat o stałej temperaturze 10 stopni Celsjusza. Przy budynku znajduje się Skansen maszyn Parowych. Od 19 .10. 2006r. ZKS znajduje się na trasie Szlaku Zabytków Technik Województwa Śląskiego i uznana za pomnik historii. Po przeszło półtora godzinnym zwiedzaniu kopalni bardzo zmęczeni ale bardzo zadowoleni , udaliśmy się na smaczny śląski obiad ( rosół z kaczki z makaronem i kluski śląskie z gulaszem wieprzowym ). Następnie poszliśmy podziwiać Rynek i Ratusz. Rynek to główny plac TG. Płyta rynku została wybrukowana, a w 1960 oraz 1976 ( z okazji 450- lecia miasta ), została gruntownie przebudowana i wyłożona płytami granitowymi oraz ze sjenitu i kośminu. W zachodniej części rynku, stoi pochodząca z lat 50. XX wieku drewniana konstrukcja ręcznego kołowrotu z dachem pokrytym gontem na drewnianych słupach. Jest to jedna z dwóch miejskich studni, które w przeszłości znajdowały się na rynku. W 1858r. na pamiątkę założenia miasta przez księcia Jana Opolskiego i margrabiego Jerzego Hohenzollerna wystawiono na rynku krzyż. Wokół niego w 1923r., na pamiątkę trzech powstań śląskich o wolność Śląska, posadzono 3 „dęby wolności”, które w czasie remontu zostały ścięte i miejsca ich zajęły topole. Rynek ma kształt trapezu o dł. 108m, szerokości 75m w części zachodniej i 52m w części wschodniej. Przy Rynku znajdują się obiekty wpisane do rejestru zabytków, które zobaczyliśmy: Ewangelicki Kościół Zbawiciela z XVIII w., przebudowany na początku XX wieku, Ratusz wybudowany w latach 1896-1988, Dom Sedlaczka z XVI wieku obecnie Muzeum Miejskie, Dom Bernharda i inne domy z XVI wieku oraz kamienice. Ratusz to zabytkowy obiekt architektoniczny. Rozpoczęcie wznoszenia ratusza nastąpiło w 1896r., a 11 sierpnia 1898r. uroczyście oddano do użytku. Jest to trzykondygnacyjny obiekt o fasadzie obłożonej cegła klinkierową. W elewacji ratusza kontrastują trzy zasadnicze surowce: czerwona klinkierówka, śląski granit użyty do cokołu oraz piaskowiec, z którego wykonane zostały m.in. herby i godła Hohenzollernów, Śląska, Prus, Rzeszy i Tarnowskich Gór. Sala posiedzeń, przerabiana w 1925r. wyróżnia się ciekawym wystrojem: boazerią i drewnianym sklepieniem, zbliżonym przekrojem do koniczyny. Jej ozdobą jest też piękne okno. Oglądnęliśmy zrekonstruowaną wieżę, odnowioną fasadę główną ratusza z herbami władców TG i posąg gwarka w niszy ratuszowej. Ostatnim obiektem, którym byliśmy bardzo zachwyceni to Zamek w Starych Tarnowicach, w dzielnicy TG. Siedziba w postaci gródka rycerskiego, funkcjonowała w XIV i XV wieku i zastąpił ją zbudowany w XVI w. w nowym miejscu zamek w stylu renesansowym z dziedzińcem i krużgankiem. Zamek był w następnych wiekach wielokrotnie przebudowywany. Po II wojnie światowej zamek i dobra tarnowickie zostały znacjonalizowane. Zamek stał się własnością PGR-u. W ciągu następnych dziesięcioleci zamek coraz bardziej niszczał. W 2000 r. właścicielami stali się Rajner i Krystyna Smolorzowie, którzy podjęli się całkowitej renowacji zamka i otoczenia. W zamek został wmontowany renesansowy portal z datą 1545r., pochodzący z pałacu w Płoninie. Z tamtego pałacu pochodzi również altana wybudowana w zamkowym parku. Pod koniec 2010r. zakończył się remont zamku oraz jego otoczenia ( oranżerii, stodoły ). Byliśmy nawet zauroczeni i nie chciało się nam wierzyć, że zamek został praktycznie odbudowany z ruin i zaadaptowany do muzeum prywatnego. Byliśmy także mile zaskoczeni, że na Śląsku jest tak pięknie odnowiony zamek wraz z otoczeniem. W czerwcu 2011r., nastąpiło oficjalne otwarcie Centrum Sztuki i Rzemiosła Dawnego. Zachęcamy do odwiedzenia tego zamku. I na tym zakończyliśmy bardzo interesującą i pierwszą wycieczkę na Górny Śląsk, do Tarnowskich Gór. Do Wrocławia, ze względu na długie korki, wróciliśmy około 22.00, chociaż bardzo zmęczeni, ale naprawdę bardzo zadowoleni. Chciałbym najserdeczniej podziękować naszej niestrudzonej klienteli turystycznej za godną postawę podczas eskapady, naszemu profesjonalnemu fotografowi Koledze Wacławowi Malejowi za wykonanie pięknych zdjęć. Słowa wielkiego podziękowania kieruję do naszego przewodnika Piotra Trojanowskiego za opracowanie dobrego programu wycieczki i jego realizację. Dziękuję naszemu stałemu kierowcy Czesławowi Olbertowi za bezpieczną, bezkolizyjną jazdę i wysoką kulturę.
Do spotkania na kolejnych wycieczkach w przyszłym 2019 roku, do Bieszczadów i Rzeszowa, do Wiednia, Moraw i Doliny Wachau i na Górny lub Dolny Śląsk.
Jerzy Marczak
